CBS»GIS Katman Bilgileri

GIS Katman Bilgileri


Genel

Koordinat Sistemi: GCS_WGS_1984
Türkiye Sınırları:
Kuzey: 42.1°
Batı: 26.1° Doğu: 44.8°
Güney: 35.8°
Türkiye gözlemevleri: (Batıdan Doğuya doğru)
Kent Kısaltma Gözlemevi λ (°) φ (°)
Çanakkale ÇAAM Ulupınar G.
İÜ G.
26.47528 40.09917
İzmir EGE Ege Üni.G. 27.26750 38.39778
Antalya TUG TUG 30.33556 36.82417
Ankara AÜKR Ankara Üni. G. 32.77917 39.84361
Karaman TURAG TURAG 33.0936 37.1375
Adana UZAYMER UZAYMER 35.34778 37.05556
Kayseri UZAYBİMER UZAYBİMER 35.54556 38.71028
Malatya İNÜ İnönü Üni. G. 38.44000 38.32000
Erzurum DAG ATASAM 41.23333 39.78333


Yöntem ve Veri Hazırlığı

  • Tüm veri havuzumuz ARCGIS (ESRI) yazılımı kullanılarak işlendi.
  • Her katman için farklı veri formatı olabilmektedir. Bu yüzden tüm veriler CBS ortamına uygunlaştırıldı: Veri raster görüntüde saklanıyorsa görüntü konumları yer konumlarına izdüşümlendirilerek geometrik düzeltmesi yapıldı.
  • Geometrik düzeltmesi yapılan katmanlar arası konumsal uyum denetlendi ve gerektiğinde yeniden geometrik düzeltme yapıldı. Böylece tüm katmanlardaki her coğrafik konum aynı yeri göstermesi sağlandı.
  • Geometrik anlamda uyumlu verilerin, yersel çözünürlük açısından da uyumluluğu denetlendi. Uyumsuzluk durumunda hedef çözünürlük için tüm veri en yakın komşuluk (nearest neighbor) yaklaşımıyla yeniden işlendi.
  • Bu aşamadan sonra veri, Türkiye Siyasi Sınır çerçevesinde kesildi (extraction) ve alansal olarak standardlaştırıldı ve katman, veri aralığına göre renk kodlarıyla ölçeklendirildi.
  • Diğer referans öğeleri (grid, pusula, ölçek v.b) eklenip görüntü formatına (JPEG) aktarıldı.


Katman Verisinin Özellikleri

Astronomi ve Atmosfer Katmanları
Katman Kısaltma Kaynak Çöz. Kanal Tarih
Yük.>2km H2K ASTER GDEM 30 m 2009
Diğer katmanların da fonksiyonu olan denizden yükseklik yer seçim çalışmalarının temelini oluşturur. Anadolu, üç tarafındaki deniz kıyılarından yükselerek, üzerinde dağ sıraları barındıran büyük bir platodur. Bu platoda atmosferik dönüşüm tabakasının ortalama yüksekliği yaklaşık 2000 m’dir. Bu nedenle, katman oluşturulurken, 2000 m’den yüksek yerler seçilmiştir.
Gece Bulutluluğu CLD MODIS-AQUA 1.4 km MYD35 (bulutluluk) 2003-2012
Geceyarısına yakın geçişlerin (toplam 3587 görüntü) bulutluluk değerleri kullanılmıştır. UYARI: Uydu Türkiye'yi 3 farklı paftada kapsıyor ve her geçiş birbirinden farklı saatte olmakta. Bu yüzden de bir sonraki geçiş de farklı bir zaman aralığında düşebiliyor. Yapılacak herhangi bir veri düzenlemesi ve/veya düzeltmesinden sonra veri istatistiği ciddi orandan da azalacaktır. Bu bağlamda sabit bir zaman aralığı ve sabit kayıt zamanı olmadığından bu veriyi katman verilerinden çıkartıyoruz.
METEOSAT 7-8 km 10.2-11.2 μm 2008-2012
20:00-03:00 GMT aralığında, her 15 dk'lık bulutluluk algoritmasından üretildi (gecelik toplam 28 veri noktası).
Yoğuşabilir Su Buharı PWV MODIS-AQUA 1.4 km MYD05 (PWV)
0 cm - 4 cm
2003-2012
Geceyarısına yakın geçişlerin (toplam 3308 görüntü) su buharı değerleri kullanılmıştır.
Aerosol AI MODIS-AQUA 10 km MYD04 (OD) 2003-2012
Optical depth katmanı, atmosfer geçirgenliği çalışmalarında kullanılır (bkz. Graham ve ark., 2005). Parçacıkları görebilmek için gündüz verisinden (13:00 gibi) ortalama (toplam 2682 görüntü) görüntü elde edilmiştir.
Gece Işıklılığı LP NOAA/EOG 1 km Avg.Vis.Pct
F182010
2010
NOAA'nın Night Lights verisinin genel kullanıma açıldığı hali.
Teşekkür: Image and data processing by NOAA's National Geophysical Data Center. DMSP data collected by US Air Force Weather Agency.
Rüzgar Hızı WIND MGM ~50 km 1972-2012
Meteoroloji Genel Müdürlüğünün (MGM), 362 istasyonundan alınan rüzgar verileri, Krigging modeliyle (örnek için bkz. Luo ve ark., 2008) haritalandırıldı. MGM, verileri DAG-Meteo grubuna özel istek üstüne vermiştir.
REPA km 2007
Rüzgar Enerjisi Potansiyel Atlası (REPA)'dan da bir harita üretilmesi için resmi yazışma yapıldı; 21.06.2013 tarihi itibariyle Gn.Md'e yazı ulaştı.

Yeryüzü ve Altyapı Katmanları
Jeoloji GEO MTA 1996
MTA'ın 1:2,000,000 ölçekli haritasından üretilmiştir.
Depremsellik FZ MTA 1992
Verilen bağlantı güncel olan. Ancak elimizdeki eski CBS verisi. UYARI: Tüm Türkiye için aday adayının depremselliğini çıkartmak olanaklı değildir. Bu yüzden ağırlıklı katman belirleme çalışmasından sonra kalan bölgeler için daha duyarlı fay özellikleri çalışması yapılacaktır.
Bakı FF ASTER GDEM 1 km/30 m 2009
DEM verisinden üretilen bakı haritası: Her piksel noktasındaki eğimin, coğrafik yön bilgisi. O pikselde eğim yoksa düzdür. Bu bilgiden istenen kullanılabilir düz alan yönü ve miktarı çıkarılabilir. Analiz ve ağırlıklandırma sırasında çözünürlük arttırılacaktır.
Yerleşime Uzaklık DCv HGK 2009
HGK'dan alınan Türkiye ve Çevresi Coğrafi Ad Dizinindeki konum bilgisi (1:250,000) CBS ortamına aktarılmış, iller ve ilçeler seçilmiş ve öklit uzaklık analizi uygulanarak üretilmiştir.

Diğer Olası Katmanlar
Madensellik MA MTA 25 m 1957-2002
Sayısal katman verisi MTA'dan 1:25,000 ya da daha düşük ölçekli alınabilir (tüm Türkiye 5272 pafta; 300 TL/pafta). Diğer bir seçenek ise MTA Metalojeni haritalarından sayısal veri üretmek olabilir.
Yoldan Uzaklık DRd
Denizden Uzaklık DS
Siyasi Kararlılık PS


Katman Görüntüleri

Astronomi ve Atmosfer Katmanları
Uyarı: Aşağıdaki 6 katmanın her biri kendi içinde normalize edilmiş ve en düşük/yüksek değerler aşağıda, tablo biçiminde verilmiştir. Bunun yanında, Türkiye genelinde uygunluğu belirlerken Uygunluk Tablosundaki ölçeklendirme kullanılmıştır.

Yükseklik (>2km)

Gece Bulutluluğu

Yoğuşabilir Subuharı

Havadaki Parçacık Yoğunluğu

Gece Işıklılığı

Rüzgar Hızı
Katman Alt/Üst Değerleri
Katman Birim En küçük En büyük
Yükseklik (>2km) (m) 2000.00 5129.00
Gece Bulutluluğu (kere) 7725.00 52155.00
Yoğuşturulabilir Su Buharı (cm) 0.40 2.04
Gece Işıklılığı 0.00 63.00
Aerosol 13.00 121.00
Rüzgar Hızı (gün. ort.) (m/sn) 1.78 3.38

Yeryüzü ve Altyapı Katmanları

Jeolojik Özellik

Coğrafi Bakı

Fay Hatları

Fay Hatlarına Uzaklık

Deprem Kuşağı

Yerleşim Alanına Uzaklık


Yerseçimi Çalışması

Buradaki temel yöntem şu aşamalardan oluşuyor:

  1. Astronomi açısından önemli katmanlara göre bölgeler belirlemek (aday bölgeler)
  2. Belirlenen bölgelerde ikincil (altyapısal) katman etkilerini uygulamak
  3. Kesişme noktalarında il/ilçe/köy/dağ konum listesini çıkartmak (aday adayları)

Bu bağlamda aşağıdaki ön ağırlıklandırma çalışması başlangıç alınabilir. Bu ağırlık çalışmasına bir sürüm değeri verilmiştir: vX.YYMMDD. YYMMDD tarihi, X ana sürüm dalını gösterir. Bu ön çalışması boyunca v0 kullanılacaktır. Ortak ağırlık değerleri belirlendiğinde v1e geçilecektir. Gittikçe karmaşık ve işlemci-yoğun ağırlıklandırma yapılabileceğinden, yeni ağırlıklara göre görüntüler ancak günde bir kez oluşturulabilecektir.

Uygunluk Tablosu
Katman Uygunluk
0/1
Açıklama
Yükseklik (>2km) Çok / 1 Ortalama değişim katmanından yüksek
Gece Bulutluluğu Az / 0 En az bulutlu
Gece Işıklılığı Az / 0 En az ışıklı
Yoğ. Subuharı Az / 0 En az su buharı tutan
Aeorosol Az / 0 Havada en az parçacık olan
Rüzgar Az / 0 Ort. en düşük rüzgarlı

Sürüm: v0.130701
Ağırlıkları 1.0'dan farklı olanlar kalın biçiminde vurgulanmıştır.
Deneme Yükseklik
(>2km)
Gece Bulutluluğu Y.Su Buharı Gece Işıklılığı Aerosol Rüzgar Hızı
D1 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0
Tanım: Tüm katmanlara eşit ağırlık verildi. Bir tür test case.
D2 1.0 1.0 0.5 1.0 0.5 0.5
Tanım: PWV'yi, Aerosol ve Rüzgar yarıya düşürüldü. PWV zaten yüksekliğin fonksiyonu. Bunu görebilmek için bu katmanların katkısı birlikte düşürüldü.
D3 1.0 1.0 - 1.0 1.0 1.0
Tanım: Bir öncekini doğrulamak için PWV hiç katılmadı.
D4 1.0 0.5 0.5 0.5 1.0 1.0
Tanım: Diğer her katmanın yüksekliğin fonksiyonu olduğunu göstermek adına ve Aerosol/Rüzgar çiftinin yüksek yerlerdeki katkısını da ekleyerek bu üç katman dışındakilerin katkıları azaltıldı.
D5 1.0 1.0 - - 0.5 -
Tanım: Seçimi daha da sınırlamak için yalnızca Yükseklik ve Bulutluluk (ki bir tür görüş değeri verir) katman katkılarına Aerosol'un katkısı eklendi.
D6a 1.0 0.23 - - - -
D6b 1.0 0.31 - - - -
D6c 1.0 0.39 - - - -
Tanım: Yükseklik en temel katman. Buna astronomik olarak açık gece sayısını ekliyoruz. Atmosferik dönüşüm katmanının süresi için yaklaşık bahar geçiş dönemlerini (yani 2 x 4 hafta) katar ve bu süre boyunca da gecelerin çoğunlukla bulutlu olabileceğini varsayarsak önümüze 6 hafta (D6a), 8 hafta (D6b) ve 10 haftalık (D6c) kapalı kalma oranı geliyor (uydunun 5 yıllık gözlemine orantılayarak). Bu oranları gösteren 3 farklı uygunluk haritası üretilmiştir.
D7a 1.0 0.23 - 1.0 - -
D7b 1.0 0.31 - 1.0 - -
D7c 1.0 0.39 - 1.0 - -
Tanım: Bir önceki uyumluluğun aynısı. Değiştirilenler: (1) Yükseklik verisinin tümü (0m - En yüksek nokta) gösterildi. (2) Işık kirliliği de yükseklik gibi tam ağırlıkla eklendi.

Uygunluk

Yer Seçimi Sonuç Çizelgesi

Katman uygunluk çalışması için TUG'da düzenlenen toplantı sonrasında "7b" katmanının kullanımına karar verilmiştir. Coğrafik ve demografik haritalar kullanılarak, 7b katman verisinin (Z-ekseni) en yüksek noktaları göz önüne alınıp, bu değerlere en yakın zirve bölgeleri belirlenmiştir.

7b katman haritasında ve seçilen bölgelere bakıldığında da görüleceği gibi liste ikiye ayrılabilir: (a) Van'ın güneydoğusunda kalan bölgeler ve (b) Toros Dağları boyu.

Uygunluk-7b'den Seçilen Aday Adayı Listesi
(Yukarıdaki verilen ayırıma göre, Batıdan-Doğuya doğru sıralanmıştır)
No Boylam Enlem Yükseklik Uygunluk
YA-01 37.7478 44.3234 3531 0.8163
YA-02 37.9665 43.1402 3301 0.7938
YA-03 38.0280 43.8508 3576 0.7818
YA-04 38.0581 42.9515 3493 0.8277
YA-05 38.1422 43.3053 2847 0.7759
YA-06 38.2342 43.6481 3380 0.7780
YA-07 38.2445 43.1064 3515 0.8151
YB-01 36.5429 29.5692 2939 0.7242
YB-02 36.5926 30.0825 2230 0.6355
YB-03 36.9407 32.0343 2471 0.7215
YB-04 37.1911 34.1798 2754 0.7639
YB-05 37.6551 31.2962 2866 0.7430
YB-06 37.3928 34.6310 3499 0.6733
YB-07 37.8256 35.1707 3504 0.7134
YB-08 38.5313 35.4494 3835 0.7593
YB-09 39.5014 39.1625 3316 0.7887
YB-10 39.7899 39.7710 3426 0.7581

Yukarıdaki tablonun Google Earth(TM) görüntüsü aşağıda verilmiştir (kırmızı üçgenler). Başta verilen var olan gözlemevi yerleşkeleri de adlarıyla belirtilmiştir (sarı oklar).

Yer Seçimi Sonuç Karşılaştırma Testi

Yukarıda yaptığımız 7 denemeyi var olan gözlemevi konumlarıyla karşılaştırarak seçtiğimiz 17 aday adayını daha iyi irdelemiş oluyoruz. Böylece, yalnızca CBS verisiyle oluşturulan aday adaylarını, gerçekte var olan konumlar ve deneyimlerle daha doğru karşılaştırılabileceğiz.

Bunun yanında var olan gözlemevlerinin farklı uygunluk değerlerini, yapılan 7 deneme içinde karşılaştırarak, denemedeki ağırlık seçiminin doğruluğu da irdelenebilmektedir.

Test: Uygunluğun Seçili Gözlemevi Konumlarına Uygulanması
(Batıdan Doğuya doğru sıralanmıştır. Kısaltmalar için baştaki tabloya bakınız)
Kısaltma D1 D2 D3 D4 D5 D6a D6b D6c D7a D7b D7c
ÇAAM 0.391 0.433 0.410 0.321 0.381 0.135 0.171 0.203 0.456 0.465 0.474
EGE 0.424 0.407 0.443 0.371 0.340 0.114 0.144 0.171 0.380 0.388 0.395
TUG 0.603 0.564 0.592 0.571 0.306 0.085 0.108 0.128 0.661 0.657 0.654
AÜKR 0.434 0.369 0.396 0.436 0.406 0.126 0.159 0.189 0.191 0.208 0.223
TURAG 0.654 0.639 0.640 0.600 0.444 0.150 0.189 0.224 0.628 0.634 0.639
UZAYMER 0.476 0.512 0.477 0.468 0.362 0.140 0.177 0.210 0.425 0.436 0.446
UZAYBİMER 0.500 0.421 0.457 0.495 0.448 0.148 0.187 0.222 0.182 0.203 0.223
İNÜ 0.544 0.454 0.525 0.497 0.403 0.145 0.183 0.217 0.335 0.350 0.364
DAG 0.701 0.669 0.654 0.639 0.456 0.230 0.259 0.286 0.769 0.768 0.766