Genel
Koordinat Sistemi: GCS_WGS_1984
Türkiye Sınırları:
|
| Kuzey: 42.1°
|
|
| Batı: 26.1°
|
| Doğu: 44.8°
|
|
| Güney: 35.8°
|
|
Türkiye gözlemevleri: (Batıdan Doğuya doğru)
| Kent
| Kısaltma
| Gözlemevi
| λ (°)
| φ (°)
|
| Çanakkale
| ÇAAM
| Ulupınar G.
İÜ G.
| 26.47528
| 40.09917
|
| İzmir
| EGE
| Ege Üni.G.
| 27.26750
| 38.39778
|
| Antalya
| TUG
| TUG
| 30.33556
| 36.82417
|
| Ankara
| AÜKR
| Ankara Üni. G.
| 32.77917
| 39.84361
|
| Karaman
| TURAG
| TURAG
| 33.0936
| 37.1375
|
| Adana
| UZAYMER
| UZAYMER
| 35.34778
| 37.05556
|
| Kayseri
| UZAYBİMER
| UZAYBİMER
| 35.54556
| 38.71028
|
| Malatya
| İNÜ
| İnönü Üni. G.
| 38.44000
| 38.32000
|
| Erzurum
| DAG
| ATASAM
| 41.23333
| 39.78333
|
Yöntem ve Veri Hazırlığı
- Tüm veri havuzumuz ARCGIS (ESRI) yazılımı kullanılarak işlendi.
- Her katman için farklı veri formatı olabilmektedir. Bu yüzden tüm veriler CBS ortamına uygunlaştırıldı:
Veri raster görüntüde saklanıyorsa görüntü konumları yer konumlarına izdüşümlendirilerek geometrik düzeltmesi yapıldı.
- Geometrik düzeltmesi yapılan katmanlar arası konumsal uyum denetlendi ve gerektiğinde yeniden geometrik düzeltme yapıldı. Böylece tüm katmanlardaki her coğrafik konum aynı yeri göstermesi sağlandı.
- Geometrik anlamda uyumlu verilerin, yersel çözünürlük açısından da uyumluluğu denetlendi. Uyumsuzluk durumunda hedef çözünürlük için tüm veri en yakın komşuluk (nearest neighbor) yaklaşımıyla yeniden işlendi.
- Bu aşamadan sonra veri, Türkiye Siyasi Sınır çerçevesinde kesildi (extraction) ve alansal olarak standardlaştırıldı ve katman, veri aralığına göre renk kodlarıyla ölçeklendirildi.
- Diğer referans öğeleri (grid, pusula, ölçek v.b) eklenip görüntü formatına (JPEG) aktarıldı.
Katman Verisinin Özellikleri
| Astronomi ve Atmosfer Katmanları
|
| Katman
| Kısaltma
| Kaynak
| Çöz.
| Kanal
| Tarih
|
| Yük.>2km
| H2K
| ASTER GDEM
| 30 m
|
| 2009
|
|
| Diğer katmanların da fonksiyonu olan denizden yükseklik yer seçim çalışmalarının temelini oluşturur. Anadolu, üç tarafındaki deniz kıyılarından yükselerek, üzerinde dağ sıraları barındıran büyük bir platodur. Bu platoda atmosferik dönüşüm tabakasının ortalama yüksekliği yaklaşık 2000 m’dir. Bu nedenle, katman oluşturulurken, 2000 m’den yüksek yerler seçilmiştir.
|
| Gece Bulutluluğu
| CLD
| MODIS-AQUA
| 1.4 km
| MYD35 (bulutluluk)
| 2003-2012
|
|
| Geceyarısına yakın geçişlerin (toplam 3587 görüntü) bulutluluk değerleri kullanılmıştır. UYARI: Uydu Türkiye'yi 3 farklı paftada kapsıyor ve her geçiş birbirinden farklı saatte olmakta. Bu yüzden de bir sonraki geçiş de farklı bir zaman aralığında düşebiliyor. Yapılacak herhangi bir veri düzenlemesi ve/veya düzeltmesinden sonra veri istatistiği ciddi orandan da azalacaktır. Bu bağlamda sabit bir zaman aralığı ve sabit kayıt zamanı olmadığından bu veriyi katman verilerinden çıkartıyoruz.
|
|
| METEOSAT
| 7-8 km
| 10.2-11.2 μm
| 2008-2012
|
|
| 20:00-03:00 GMT aralığında, her 15 dk'lık bulutluluk algoritmasından üretildi (gecelik toplam 28 veri noktası).
|
| Yoğuşabilir Su Buharı
| PWV
| MODIS-AQUA
| 1.4 km
| MYD05 (PWV)
0 cm - 4 cm
| 2003-2012
|
|
| Geceyarısına yakın geçişlerin (toplam 3308 görüntü) su buharı değerleri kullanılmıştır.
|
| Aerosol
| AI
| MODIS-AQUA
| 10 km
| MYD04 (OD)
| 2003-2012
|
|
| Optical depth katmanı, atmosfer geçirgenliği çalışmalarında kullanılır (bkz. Graham ve ark., 2005). Parçacıkları görebilmek için gündüz verisinden (13:00 gibi) ortalama (toplam 2682 görüntü) görüntü elde edilmiştir.
|
| Gece Işıklılığı
| LP
| NOAA/EOG
| 1 km
| Avg.Vis.Pct
F182010
| 2010
|
|
| NOAA'nın Night Lights verisinin genel kullanıma açıldığı hali.
Teşekkür: Image and data processing by NOAA's National Geophysical Data Center. DMSP data collected by US Air Force Weather Agency.
|
| Rüzgar Hızı
| WIND
| MGM
| ~50 km
|
| 1972-2012
|
|
| Meteoroloji Genel Müdürlüğünün (MGM), 362 istasyonundan alınan rüzgar verileri, Krigging modeliyle (örnek için bkz. Luo ve ark., 2008) haritalandırıldı. MGM, verileri DAG-Meteo grubuna özel istek üstüne vermiştir.
|
|
| REPA
| km
|
| 2007
|
|
| Rüzgar Enerjisi Potansiyel Atlası (REPA)'dan da bir harita üretilmesi için resmi yazışma yapıldı; 21.06.2013 tarihi itibariyle Gn.Md'e yazı ulaştı.
|
| Yeryüzü ve Altyapı Katmanları
|
| Jeoloji
| GEO
| MTA
|
|
| 1996
|
|
| MTA'ın 1:2,000,000 ölçekli haritasından üretilmiştir.
|
| Depremsellik
| FZ
| MTA
|
|
| 1992
|
|
| Verilen bağlantı güncel olan. Ancak elimizdeki eski CBS verisi. UYARI: Tüm Türkiye için aday adayının depremselliğini çıkartmak olanaklı değildir. Bu yüzden ağırlıklı katman belirleme çalışmasından sonra kalan bölgeler için daha duyarlı fay özellikleri çalışması yapılacaktır.
|
| Bakı
| FF
| ASTER GDEM
| 1 km/30 m
|
| 2009
|
|
| DEM verisinden üretilen bakı haritası: Her piksel noktasındaki eğimin, coğrafik yön bilgisi. O pikselde eğim yoksa düzdür. Bu bilgiden istenen kullanılabilir düz alan yönü ve miktarı çıkarılabilir. Analiz ve ağırlıklandırma sırasında çözünürlük arttırılacaktır.
|
| Yerleşime Uzaklık
| DCv
| HGK
|
|
| 2009
|
|
| HGK'dan alınan Türkiye ve Çevresi Coğrafi Ad Dizinindeki konum bilgisi (1:250,000) CBS ortamına aktarılmış, iller ve ilçeler seçilmiş ve öklit uzaklık analizi uygulanarak üretilmiştir.
|
| Diğer Olası Katmanlar
|
| Madensellik
| MA
| MTA
| 25 m
|
| 1957-2002
|
|
| Sayısal katman verisi MTA'dan 1:25,000 ya da daha düşük ölçekli alınabilir (tüm Türkiye 5272 pafta; 300 TL/pafta). Diğer bir seçenek ise MTA Metalojeni haritalarından sayısal veri üretmek olabilir.
|
| Yoldan Uzaklık
| DRd
|
|
|
|
|
| Denizden Uzaklık
| DS
|
|
|
|
|
| Siyasi Kararlılık
| PS
|
|
|
|
|
Katman Görüntüleri
|
| Astronomi ve Atmosfer Katmanları
|
| Uyarı: Aşağıdaki 6 katmanın her biri kendi içinde normalize edilmiş ve en düşük/yüksek değerler aşağıda, tablo biçiminde verilmiştir. Bunun yanında, Türkiye genelinde uygunluğu belirlerken Uygunluk Tablosundaki ölçeklendirme kullanılmıştır.
|
Yükseklik (>2km)
| 
Gece Bulutluluğu
|
Yoğuşabilir Subuharı
| 
Havadaki Parçacık Yoğunluğu
|
Gece Işıklılığı
| 
Rüzgar Hızı
|
| Katman Alt/Üst Değerleri
|
| Katman
| Birim
| En küçük
| En büyük
|
| Yükseklik (>2km)
| (m)
| 2000.00
| 5129.00
|
| Gece Bulutluluğu
| (kere)
| 7725.00
| 52155.00
|
| Yoğuşturulabilir Su Buharı
| (cm)
| 0.40
| 2.04
|
| Gece Işıklılığı
|
| 0.00
| 63.00
|
| Aerosol
|
| 13.00
| 121.00
|
| Rüzgar Hızı (gün. ort.)
| (m/sn)
| 1.78
| 3.38
|
| Yeryüzü ve Altyapı Katmanları
|
Jeolojik Özellik
| 
Coğrafi Bakı
|
Fay Hatları
| 
Fay Hatlarına Uzaklık
|
Deprem Kuşağı
| 
Yerleşim Alanına Uzaklık
|
Yerseçimi Çalışması
Buradaki temel yöntem şu aşamalardan oluşuyor:
- Astronomi açısından önemli katmanlara göre bölgeler belirlemek (aday bölgeler)
- Belirlenen bölgelerde ikincil (altyapısal) katman etkilerini uygulamak
- Kesişme noktalarında il/ilçe/köy/dağ konum listesini çıkartmak (aday adayları)
Bu bağlamda aşağıdaki ön ağırlıklandırma çalışması başlangıç alınabilir. Bu ağırlık çalışmasına bir sürüm değeri verilmiştir: vX.YYMMDD. YYMMDD tarihi, X ana sürüm dalını gösterir. Bu ön çalışması boyunca v0 kullanılacaktır. Ortak ağırlık değerleri belirlendiğinde v1e geçilecektir. Gittikçe karmaşık ve işlemci-yoğun ağırlıklandırma yapılabileceğinden, yeni ağırlıklara göre görüntüler ancak günde bir kez oluşturulabilecektir.
| Uygunluk Tablosu
|
| Katman
| Uygunluk
0/1
| Açıklama
|
| Yükseklik (>2km)
| Çok / 1
| Ortalama değişim katmanından yüksek
|
| Gece Bulutluluğu
| Az / 0
| En az bulutlu
|
| Gece Işıklılığı
| Az / 0
| En az ışıklı
|
| Yoğ. Subuharı
| Az / 0
| En az su buharı tutan
|
| Aeorosol
| Az / 0
| Havada en az parçacık olan
|
| Rüzgar
| Az / 0
| Ort. en düşük rüzgarlı
|
| Sürüm: v0.130701
|
| Ağırlıkları 1.0'dan farklı olanlar kalın biçiminde vurgulanmıştır.
|
| Deneme
| Yükseklik
(>2km)
| Gece Bulutluluğu
| Y.Su Buharı
| Gece Işıklılığı
| Aerosol
| Rüzgar Hızı
|
| D1
| 1.0
| 1.0
| 1.0
| 1.0
| 1.0
| 1.0
|
|
| Tanım: Tüm katmanlara eşit ağırlık verildi. Bir tür test case.
|
| D2
| 1.0
| 1.0
| 0.5
| 1.0
| 0.5
| 0.5
|
|
| Tanım: PWV'yi, Aerosol ve Rüzgar yarıya düşürüldü. PWV zaten yüksekliğin fonksiyonu. Bunu görebilmek için bu katmanların katkısı birlikte düşürüldü.
|
| D3
| 1.0
| 1.0
| -
| 1.0
| 1.0
| 1.0
|
|
| Tanım: Bir öncekini doğrulamak için PWV hiç katılmadı.
|
| D4
| 1.0
| 0.5
| 0.5
| 0.5
| 1.0
| 1.0
|
|
| Tanım: Diğer her katmanın yüksekliğin fonksiyonu olduğunu göstermek adına ve Aerosol/Rüzgar çiftinin yüksek yerlerdeki katkısını da ekleyerek bu üç katman dışındakilerin katkıları azaltıldı.
|
| D5
| 1.0
| 1.0
| -
| -
| 0.5
| -
|
|
| Tanım: Seçimi daha da sınırlamak için yalnızca Yükseklik ve Bulutluluk (ki bir tür görüş değeri verir) katman katkılarına Aerosol'un katkısı eklendi.
|
| D6a
| 1.0
| 0.23
| -
| -
| -
| -
|
| D6b
| 1.0
| 0.31
| -
| -
| -
| -
|
| D6c
| 1.0
| 0.39
| -
| -
| -
| -
|
|
| Tanım: Yükseklik en temel katman. Buna astronomik olarak açık gece sayısını ekliyoruz. Atmosferik dönüşüm katmanının süresi için yaklaşık bahar geçiş dönemlerini (yani 2 x 4 hafta) katar ve bu süre boyunca da gecelerin çoğunlukla bulutlu olabileceğini varsayarsak önümüze 6 hafta (D6a), 8 hafta (D6b) ve 10 haftalık (D6c) kapalı kalma oranı geliyor (uydunun 5 yıllık gözlemine orantılayarak). Bu oranları gösteren 3 farklı uygunluk haritası üretilmiştir.
|
| D7a
| 1.0
| 0.23
| -
| 1.0
| -
| -
|
| D7b
| 1.0
| 0.31
| -
| 1.0
| -
| -
|
| D7c
| 1.0
| 0.39
| -
| 1.0
| -
| -
|
|
| Tanım: Bir önceki uyumluluğun aynısı. Değiştirilenler: (1) Yükseklik verisinin tümü (0m - En yüksek nokta) gösterildi. (2) Işık kirliliği de yükseklik gibi tam ağırlıkla eklendi.
|
Uygunluk
Yer Seçimi Sonuç Çizelgesi
Katman uygunluk çalışması için TUG'da düzenlenen toplantı sonrasında "7b"
katmanının kullanımına karar verilmiştir. Coğrafik ve demografik haritalar
kullanılarak, 7b katman verisinin (Z-ekseni) en yüksek noktaları göz önüne
alınıp, bu değerlere en yakın zirve bölgeleri belirlenmiştir.
7b katman haritasında ve seçilen bölgelere bakıldığında da görüleceği gibi
liste ikiye ayrılabilir: (a) Van'ın güneydoğusunda kalan bölgeler ve (b) Toros
Dağları boyu.
| Uygunluk-7b'den Seçilen Aday Adayı Listesi
|
| (Yukarıdaki verilen ayırıma göre, Batıdan-Doğuya doğru sıralanmıştır)
|
| No
| Boylam
| Enlem
| Yükseklik
| Uygunluk
|
| YA-01
| 37.7478
| 44.3234
| 3531
| 0.8163
|
| YA-02
| 37.9665
| 43.1402
| 3301
| 0.7938
|
| YA-03
| 38.0280
| 43.8508
| 3576
| 0.7818
|
| YA-04
| 38.0581
| 42.9515
| 3493
| 0.8277
|
| YA-05
| 38.1422
| 43.3053
| 2847
| 0.7759
|
| YA-06
| 38.2342
| 43.6481
| 3380
| 0.7780
|
| YA-07
| 38.2445
| 43.1064
| 3515
| 0.8151
|
|
|
| YB-01
| 36.5429
| 29.5692
| 2939
| 0.7242
|
| YB-02
| 36.5926
| 30.0825
| 2230
| 0.6355
|
| YB-03
| 36.9407
| 32.0343
| 2471
| 0.7215
|
| YB-04
| 37.1911
| 34.1798
| 2754
| 0.7639
|
| YB-05
| 37.6551
| 31.2962
| 2866
| 0.7430
|
| YB-06
| 37.3928
| 34.6310
| 3499
| 0.6733
|
| YB-07
| 37.8256
| 35.1707
| 3504
| 0.7134
|
| YB-08
| 38.5313
| 35.4494
| 3835
| 0.7593
|
| YB-09
| 39.5014
| 39.1625
| 3316
| 0.7887
|
| YB-10
| 39.7899
| 39.7710
| 3426
| 0.7581
|
Yukarıdaki tablonun Google Earth(TM) görüntüsü aşağıda verilmiştir (kırmızı üçgenler). Başta verilen var olan gözlemevi yerleşkeleri de adlarıyla belirtilmiştir (sarı oklar).
Yer Seçimi Sonuç Karşılaştırma Testi
Yukarıda yaptığımız 7 denemeyi var olan gözlemevi konumlarıyla karşılaştırarak seçtiğimiz 17 aday adayını daha iyi irdelemiş oluyoruz. Böylece, yalnızca CBS verisiyle oluşturulan aday adaylarını, gerçekte var olan konumlar ve deneyimlerle daha doğru karşılaştırılabileceğiz.
Bunun yanında var olan gözlemevlerinin farklı uygunluk değerlerini, yapılan 7 deneme içinde karşılaştırarak, denemedeki ağırlık seçiminin doğruluğu da irdelenebilmektedir.
| Test: Uygunluğun Seçili Gözlemevi Konumlarına Uygulanması
|
| (Batıdan Doğuya doğru sıralanmıştır. Kısaltmalar için baştaki tabloya bakınız)
|
| Kısaltma
| D1
| D2
| D3
| D4
| D5
| D6a
| D6b
| D6c
| D7a
| D7b
| D7c
|
| ÇAAM
| 0.391
| 0.433
| 0.410
| 0.321
| 0.381
| 0.135
| 0.171
| 0.203
| 0.456
| 0.465
| 0.474
|
| EGE
| 0.424
| 0.407
| 0.443
| 0.371
| 0.340
| 0.114
| 0.144
| 0.171
| 0.380
| 0.388
| 0.395
|
| TUG
| 0.603
| 0.564
| 0.592
| 0.571
| 0.306
| 0.085
| 0.108
| 0.128
| 0.661
| 0.657
| 0.654
|
| AÜKR
| 0.434
| 0.369
| 0.396
| 0.436
| 0.406
| 0.126
| 0.159
| 0.189
| 0.191
| 0.208
| 0.223
|
| TURAG
| 0.654
| 0.639
| 0.640
| 0.600
| 0.444
| 0.150
| 0.189
| 0.224
| 0.628
| 0.634
| 0.639
|
| UZAYMER
| 0.476
| 0.512
| 0.477
| 0.468
| 0.362
| 0.140
| 0.177
| 0.210
| 0.425
| 0.436
| 0.446
|
| UZAYBİMER
| 0.500
| 0.421
| 0.457
| 0.495
| 0.448
| 0.148
| 0.187
| 0.222
| 0.182
| 0.203
| 0.223
|
| İNÜ
| 0.544
| 0.454
| 0.525
| 0.497
| 0.403
| 0.145
| 0.183
| 0.217
| 0.335
| 0.350
| 0.364
|
| DAG
| 0.701
| 0.669
| 0.654
| 0.639
| 0.456
| 0.230
| 0.259
| 0.286
| 0.769
| 0.768
| 0.766
|
